به گزارش بانک مردم به نقل از دنیای اقتصاد، بر اساس آمار رسمی، بانک مرکزی در بازه زمانی از ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۶ (به جز سالهای ۹۱ و ۹۲) در مجموع حدود ۲۸۴ میلیارد دلار به بازار تزریق کرده است. این مقدار مداخله، حدود ۲۶ درصد از کل صادرات کالاها و ۳۶ درصد از کل واردات کالاها در این بازه ۱۳ ساله بوده است؛ اگر با توجه به اظهار نظر مسوولان نیز میزان مداخلات ارزی در سال ۱۳۹۷ را ۲۰میلیارد دلار در نظر بگیریم در مجموع حدود ۳۰۰ میلیارد دلار در ۱۴ سال هزینه کنترل نرخ ارز شده است. این درصدها نشان میدهد بانک مرکزی نقش تعیینکننده در نرخ بازار ارز دارد و سایر بازیگران به ندرت در کوتاه مدت میتوانند همپای این نهاد نقش ایفا کنند. در مقایسه حجم مداخله و تجارت بررسیها نشان میدهد: ارتباط بسیار نزدیک و مستقیمی بین صادرات کالاها (عمدتا نفت) و میزان مداخله در بازار ارز بوده است؛ یعنی هر زمان که منابع در دسترس سیاستگذار افزایش یافته، مقیاس مداخله در بازار شدت بیشتری داشته است. اما روند مداخله ۱۳ سال گذشته نیز حاوی دو نکته مهم است:اول: حجم مداخله در ۴ سال دولت اول احمدینژاد نسبت به ۴ سال ابتدایی دولت روحانی بسیار بیشتر بوده؛ مجموع مداخله برای دولت اول ۱۱۶ میلیارد دلار و برای دولت دوم ۳۵ میلیارد دلار بوده است. دوم: میزان مداخله در بازار هنگام آغاز به کار سیاستگذار جدید کم بوده، اما به تدریج با سرعت بالا افزایش مییابد؛ فارغ از نوع سیاستگذار.
چرا تزریق ۳۰۰ میلیارد دلاری باعث ثبات در بازار نشد؟/ کارنامه رفوزه ارزپاشها
- ۲۵ آذر ۱۳۹۸
- 2719
پایگاه خبری تحلیلی بانک مردم: طبق گزارشی که چندی پیش ازسوی رئیسکل پیشین بانک مرکزی منتشر شد، میزان مداخلات ارزی در سالهای ۸۲ تا ۹۶ (به جز دو سال ۹۱ و ۹۲) ۲۸۴ میلیارد دلار بوده است. با توجه به اظهارنظر مسوولان، اگر میزان مداخله سال ۹۷ را ۲۰ میلیارد دلار لحاظ کنیم، حجم مداخله در۱۴ سال حداقل ۳۰۰ میلیارد دلار بوده است. این رقم حدودا یک سوم مجموع صادرات کشور در این مدت است. اما با وجود تزریق ۳۰۰ میلیارد دلار از منابع ارزی، نرخ ارز در این دوره ۱۴ ساله ۱۳ برابر شده است. بررسی جزئیتر نشان میدهد حجم زیادی از تزریق در دو دوره متلاطم بازار ارز که در ابتدا و میانه دهه۹۰ رخ داد، انجام شده است. در این دو مقطع مجموعا برای کنترل بازار حدود ۲۰۰ میلیارد دلار تزریق شد؛ اما این سیاستها نتوانست مانع جهش نرخ ارز شود. حتی اگر در دورههای محدودی همانند دهه ۸۰ ، ارزپاشی باعث تثبیت قیمت ارز شد، در نهایت با یک جهش ۳ یا ۴ برابری (در سالهای ۹۱ و ۹۷)، این تثبیت قیمت جبران شد. این آمارها یک نتیجه بیشتر ندارد؛ «رفوزگی ارزپاشی» که با هدف حفظ ارزش پول ملی و ثبات بازار ارز بوده است؛ این روند نشان میدهد در غیاب سیاستهای ضد تورمی حتی اگر بازار، ارز باران شود قدرت خرید پول ملی حفظ نمیشود. به جای ارزپاشی پول ملی باید از مسیر کنترل تورم اعتبار پیدا کند.