پایگاه خبری تحلیلی بانک مردم: به گفته یک کارشناس اقتصادی، مجموعه از عوامل، شامل مشکلات اقتصادی، ضعف اعتماد، فرهنگ بیمهای ناکامل، ریسکهای بالا و محدودیتهای بینالمللی سبب شدهاند که ضریب نفوذ بیمه در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار پایین باشد و مردم تمایل کمتری به خرید بیمه داشته باشند.
به گزارش بانک مردم و به نقل از تجارت نیوز، امروز، سی و دومین همایش بیمه و توسعه با حضور علی مدنیزاده، وزیر اقتصاد برگزار شد. او در این همایش با تاکید بر اینکه توسعه اقتصاد دیجیتال یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای صنعت بیمه است، توضیح داد: « کشورهایی که در دوره قبلی توسعه عقب ماندند امروز سرمایه گذاری عظیمی در حوزه دیجیتال داشته اند و اگر نتوانیم با فناوری های روز حرکت کنیم قطعا این بار از جهان به شدت عقب خواهیم ماند.»
مدنیزاده همچنین درباره وضعیت ضریب نفوذ بیمه در ایران گفت: « میانگین ضریب نفوذ بیمه در دنیا ۷.۴ درصد از تولید ناخالص است، در کشورهای توسعه یافته بیش از ۱۰ درصد و در کشورهای در حال توسعه ۲ تا ۴ درصد و در ایران ۲.۴ درصد است. این رقم بسیار پایین است و فاصله ما با کشورهای توسعه یافته بیشتر خواهد شد مطالعات بین المللی نشان می دهد هر درصد ضریب نفوذ بیمه با رشد اقتصادی تاثیر گذار است.»
حال سوال اینجاست که چه عواملی باعث شدهاند که صنعت بیمه ایران از تحول دیجیتال جا بماند و ضریب نفوذ بیمه در کشور، پایینتر از میانگین جهانی باشد؟ مجید گرشاسبی، کارشناس صنعت بیمه، در گفتوگو با تجارتنیوز، به این پرسش پاسخ میدهد.
بخش قابل توجهی از فرآیندهای بیمهای بهصورت سنتی انجام میشوند
گرشاسبی در ابتدا توضیح داد: «با وجود پیشرفتهای گسترده در حوزه فناوری، هنوز بخش قابل توجهی از فرآیندهای بیمهای کشور بهصورت دستی و سنتی انجام میشوند. این موضوع میتواند صنعت بیمه را بهطور جدی عقب نگه دارد.»
او افزود: «برای مثال، در بیمههای درمان، بسیاری از ارزیابیها همچنان بهصورت دستی انجام میشود و ما هنوز موفق نشدهایم سامانههای بیمارستانی یا همان HIS را به شکل کامل به یکدیگر متصل کنیم. در صورت اتصال این سامانهها و امکان ثبت و انتقال یکپارچه دادهها، اطلاعات خروجی دقیقتر خواهد بود و مبانی نرخگذاری نیز بر پایه دادههای واقعی شکل میگیرد.»
مبانی نرخگذاری صحیح و مبتنی بر دادههای قابل اتکا نیست
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: «امروز بخش بزرگی از ارزهایی که بابت دارو و تجهیزات پزشکی از کشور خارج میشود، در هیچ سامانهای ثبت نمیشود. با اطمینان میتوان گفت تعداد کمی از شرکتهای بیمه در کشور، اطلاعات مربوط به دارو و تجهیزات مصرفی در بیمارستانها را بهصورت کامل ثبت میکنند.»
او ادامه داد: «مکانیزهسازی و الکترونیکی کردن فرآیندها و استفاده از ابزارهای نوین، میتواند نقش بسیار مهمی در شفافیت، کارایی و کاهش هزینهها داشته باشد؛ نقشی که متاسفانه هنوز بهطور کامل محقق نشده است. به همین دلیل، هزینهکردها دقیق نیست و مبانی نرخگذاری صحیح و مبتنی بر دادههای قابل اتکا نیست.»
بهرهگیری از نرمافزارها و شرکتهای در صنعت بیمه ضرورتی جدی است
گرشاسبی به خبرنگار تجارتنیوز گفت: «بهرهگیری از نرمافزارها و شرکتهای فناوری که هم دانش بیمهای و هم توان تحلیل و طراحی فرآیندهای مرتبط را داشته باشند، ضرورتی جدی است. دولت نیز در این حوزه نقش مهمی دارد؛ بهویژه در بیمه درمان که اگر دولت بتواند تمامی سیستمهای ثبت اسناد و ارزیابی پروندهها را ساماندهی و یکپارچه کند، ثمرات قابل توجهی برای کشور، بودجه عمومی و حتی رفاه مردم به همراه خواهد داشت.»
او ادامه داد: «در بیمههای اندوختهدار و حوزههای سرمایهگذاری نیز وضعیت مشابهی دیده میشود. اگرچه نرمافزارهای جدیدی در حال ورود به بازار هستند و ثبت دادهها بهبود یافته، اما هنوز اجرای کامل و مؤثر این سیستمها عملیاتی نشده است.»
تحریمها مسیر توسعه صنعت بیمه کشور را مسدود کردهاند
گرشاسبی در ادامه، به تأثیر وضعیت اقتصادی کشور و محدودیتهای ناشی از تحریمها بر سرمایهگذاری در صنعت بیمه پرداخت و توضیح داد: «بسیاری از پوششهای بیمهای و اتکایی که پیشتر با شرکتهای خارجی انجام میشد، اکنون قطع شده است.»
او تصریح کرد: «از سوی دیگر، قطع ارتباط با بازارهای جهانی باعث شده است که شرکتهای بیمه داخلی از تحولات و پیشرفتهای روز دنیا بیاطلاع بمانند. اگر این ارتباط برقرار بود، صنعت بیمه کشور ناگزیر میشد خود را با استانداردها و پیشرفتهای بینالمللی هماهنگ کند. اما تحریمها عملاً این مسیر را مسدود کرده و آسیبهای زیادی وارد کرده است؛ بهویژه در زمینه پذیرفته نشدن بیمه اتکایی شرکتهای خارجی که موجب افزایش ریسک و کاهش پورتفوی بیمهای شده است.»
شرایط اقتصادی مردم تناسبی با توسعه بیمه ندارد
این کارشناس اقتصادی در بخش بعدی گفتوگو با تجارتنیوز به دلایل پایین بودن ضریب نفوذ صنعت بیمه در ایران پرداخت و اظهار کرد: «نخست آنکه شرایط اقتصادی مردم تناسبی با توسعه بیمه ندارد. برای مثال، در کشورهایی مانند هند و برخی کشورهای آفریقایی، بیمههای عمر و سرمایهگذاری تا ۷۰ درصد از بازار را تشکیل میدهند، اما در ایران به دلیل ضعف قدرت خرید و مشکلات اقتصادی، چنین ظرفیتی وجود ندارد.»
30 درصد از خودروها بیمه شخص ثالث ندارند
گرشاسبی در ادامه گفت: «موضوع دوم آن است که فرهنگ بیمه در کشور همچنان بهدرستی شکل نگرفته است. از سوی دیگر، تورم بالا باعث میشود سود حاصل از اندوختههای بیمه عمر برای بسیاری از مردم جذاب نباشد. حتی در رشته بیمه شخص ثالث با وجود اینکه بیمهای اجباری است، 30 درصد از خودروها بیمه ندارند و میزان خودروهایی که بیمه بدنه غیراجباری ندارد، قطعا بسیار بیشتر است.»
انتصابهای رابطهمحور و غیرتخصصی، ضعف در ارزیابی ریسک و مدیریت پورتفوی را تشدید کردهاند
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: «مشکل دیگر، بیاعتمادی مردم به شرکتهای بیمه است. بسیاری از شرکتها به دلیل مشکلات نقدینگی و وصول نشدن مطالبات، در ارائه خدمات دچار ضعف هستند و این باعث افزایش نارضایتی بیمهگزاران میشود.»
او افزود: «علاوه بر این، انتصابهای رابطهمحور و غیرتخصصی در برخی شرکتها، ضعف در ارزیابی ریسک و مدیریت پورتفوی را تشدید کردهاند. شرکتهایی که بدون ارزیابی دقیق ریسک، پورتفویهای بزرگ جذب میکنند اما توان پرداخت تعهداتشان را ندارند، عملاً به کاهش اعتماد عمومی دامن میزنند.»
گرشاسبی در پایان خاطرنشان کرد: «در نهایت، مجموعه این عوامل، یعنی مشکلات اقتصادی، ضعف اعتماد، فرهنگ بیمهای ناکامل، ریسکهای بالا و محدودیتهای بینالمللی سبب شدهاند که ضریب نفوذ بیمه در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار پایین باشد و مردم تمایل کمتری به خرید بیمه داشته باشند.»
